De sleepboot Wodan werd in 1905 gebouwd als stoomsleepboot op een scheepswerf in de Belgische plaats Boom. In tegenstelling tot de beweringen van diverse bronnen die vermelden dat dit in 1915 gebeurde als motorsleepboot.
Terwijl ik op zoek was naar de geschiedenis van de Wodan, kwam ik haar al snel tegen in een artikel over een scheepsramp uit 1907. Hierbij strandde de veerboot ss Berlin, van de Hoek van Holland – Harwich lijn, in een vliegende storm op de kop van de Noorderpier bij Hoek van Holland en verging. De sleepboot Wodan snelde te hulp, maar vanwege de hevige stroming kon ze de veerboot niet bereiken en moest zichzelf in veiligheid brengen. Het voorste gedeelte van de Berlin, waar de meeste passagiers, voornamelijk vrouwen, zich hadden verzameld, brak los van het schip en verdween met velen aan boord naar de bodem van de Nieuwe Waterweg. De plek van de ramp werd overdag druk bezocht door ramptoeristen uit Hoek van Holland, die voor slechts 1 gulden met een plaatselijke rondvaartboot een uitstapje maakten naar de ss Berlin en getuige waren van de pogingen van drenkelingen om via een manillalijn een reddingsboot te bereiken of de vaste wal via de pier. Helaas moesten de meesten van hen de lijn loslaten en verdwenen onder water.
Prins Hendrik, aanwezig op de loodsboot “Hellevoetsluis”, werd populair door zijn warme jas uit te lenen aan een uit zee geredde en verkleumde vrouwelijke drenkeling. De Wodan kon slechts drie vrouwen aan boord nemen, 128 opvarenden kwamen bij deze scheepsramp om het leven. Slechts 15 bemanningsleden en passagiers overleefden de tragedie.
In 1940 werd de Wodan op de werf van de Industriefabriek van vader Dirk en zoon Johan Boot in Alphen aan den Rijn omgebouwd tot motorsleepboot en kreeg ze een Industrie motor, ontworpen door Dirk Boot, met het nummer 3211. Het was een 2 VD 6A motor met 100 pk. Sinds de Wodan niet meer beroepsmatig in gebruik is, heeft scheepswerf Gouwerok in Aalsmeer de volledige binnenbetimmering vernieuwd. Bovendien heeft ze bij de historische scheepswerf Koning William aan de Hoogte Kadijk te Amsterdam een uitgebreide onderhoudsbeurt gekregen, waarbij onder andere de huiddikte van de romp is gemeten en waar nodig gedubbeld met 12 mm dik stalen plaat.
Helaas kan ik geen overzicht maken van voormalige scheepsnamen en eigenaren van de Wodan, gezien ik niet over voldoende historische gegevens beschik. Momenteel staat de Wodan te koop. De laatste bekende eigenaar was M. Mank uit Amsterdam, die de sleepboot sinds 1987 in zijn bezit had. De afmetingen van de Wodan zijn 16.19 meter in lengte, 4.23 meter in breedte en een diepgang van 1.30 meter. Hoewel de gemeten diepgang van de Wodan precies 1.30 meter is, heeft ze ten minste een waterdiepte van 1.80 meter nodig vanwege de grootte van de schroef.
De foto van de Wodan heb ik genomen tijdens de Industriedag in mei 2008 in de haven van Alphen aan den Rijn.
Noot: Wodan was de oppergod van de Germaanse goden in de Germaanse mythologie.
Jan Weij, 29 oktober 2023
